Is mijn woning geschikt voor een warmtepomp?

Dat is een vraag die steeds vaker aan de energiecoach wordt gesteld.

Onderstaand nemen we u mee in een voorbeeld:

Waarschuwing vooraf:  Dit voorbeeld gaat uit van uw huidig gasverbruik!  Normaal gesproken is uw woonkamer en keuken bijvoorbeeld 20 ºC en de slaapkamer(s) 15ºC.  De uitkomst van onderstaande berekening is een vergelijking t.o.v. uw situatie nu. Als u alleen de woonkamer verwarmt en de rest van de woning niet, gaat het vergelijk ook van die situatie uit. 
Gebruikte indicatiecijfers in de energie-verbruik-tabel zijn verkregen uit landelijke monitoring door o.a. energiebedrijven.
Gebruikte gas-omrekencijfers gaan uit van Nederlands Aardgas (35,17 Mj/m³ op bovenwaarde).

1. GO  Oppervlakte  woning

Bereken het inwendig oppervlak (GO) van uw woning, u telt alleen het oppervlak waar de ruimte meer dan 1,5 meter hoog is.

In dit voorbeeld (gebruik uw eigen woning)  BG 48 m² + 1e verd. 48 m² + zolder 33 m² = 129 m²

2. Gasverbruik van de woning

Zoek het gasverbruik van uw woning van de laatste 5 jaar en middel dit uit.
Noot: Als u 3 jaar geleden een verbouwing heeft gehad, neemt u alleen de laatste 3 jaar.
Voorbeeld:  1610 m³ , 1590 m³,  1580 m³,  1621 m³, 1595 m³ 
Opgeteld is dit  7996 m³ over 5 jaar,  gemiddeld dus (7996 : 5)  1599 m³ gas per jaar.

3. Ventilatie type van de  woning

Bepaal welk type ventilatie in uw woning is aangebracht:
Heeft u, deze hangt vaak op zolder, een ventilatie-box met afzuig ventilator ?
Zitten hier 2 buizen aan; 1 naar binnen (afzuiging) en 1 naar buiten (afblaas) dan heeft u mechanische ventilatie.

Heeft u helemaal geen ventilatie-box? Beschouw dit voor nu als mechanische ventilatie.
Heeft u in de woning CO2 censoren die de ventilator op laten toeren ?  Dan heeft u CO2 sturing.
Heeft u een ventilatie-box met 2 leidingen naar buiten en 2 naar binnen? Dan heeft u WTW (warmte terug winning)
Noteer wat u heeft, in dit voorbeeld mechanische ventilatie.

4. Tapwaterverbruik in m³ aardgas per jaar

Voor tapwater rekenen we eenvoudig 100 m³ gas per jaar per persoon.   In ons voorbeeld hier gaan we uit van 3 personen, dit geeft dus 300 m³ gas verbruik per jaar voor tapwater.  (De 100 m³ gas per persoon per jaar is een gemiddeld verbruik, een indicatiegetal)
 

5. Aardgasverbruik per jaar voor verwarmen van de woning

Van ons totaal verbruik van (punt 1) 1599 m³ per jaar trekken we 300 m³  tawater verbruik (punt 6) af. Dat geeft (1599-300=) 1299 m³ gas voor het verwarmen van de woning.  Ter info: koken vergt ongeveer 30 m³ gas per jaar, maar we laten die in deze berekening helemaal buiten beschouwing. Het gaat immers om een indicatie.

6. Bepaling m³ gas per jaar per m² GO

De 1299 m³ gas per jaar voor verwarmen delen we nu door het GO oppervlak (punt 1) van de woning.
In dit voorbeeld (gebruik uw eigen cijfers) 1299 m³ : 129 m² = 10,06 m³ gas per m² GO vloeroppervlak.
 

7. Tabel uitkomst geschikt of niet.

We zoeken nu in de tabel de 10,06 m³ gasverbruik per m2 GO, bij mechanische ventilatie, op in de tabel.

We zien dat een woning 2005-2009 met mechanische ventilatie uit komt op 11,9 m³ gas per jaar per m².
We zien ook dat een woning 2010 - 2015 met mechanische ventilatie uit komt op 8,92 m³ gas per jaar per m².
We zitten daar tussen. Rechts en links zien we dat we in het oranjegebied zitten.

• Rood gebied:  Uw woning is (nog) niet geschikt voor een warmtepomp, verbeter eerst de woningisolatie.
• Oranje gebied: Uw woning is, na het doen van de 50ºC test, geschikt voor een warmtepomp. Bedenk wel: hoe lager de aanvoertemperatuur kan, hoe beter het rendement (LT systeem).
• Groen gebied: Uw woning is geschikt voor een warmtepomp. Gebruik bij voorkeur een LT (lage temperatuur) afgiftesysteem.

Als de 50ºC test is gelukt, is het mogelijk om een warmtepomp te plaatsen.

Extra: Stel dat we een woning hebben uit 1960 die 6 jaar geleden is geïsoleerd en dubbel HR glas heeft gekregen, dan zien we toch dat deze nu voldoet aan een waarde van ongeveer 2010. Leuk toch.

8. De 50 graden test.

Een stapje verder:

Wat wordt de capaciteit van de warmtepomp in mijn woning?

We zoeken nu het gasverbruik in de tabel wat het dichts bij onze 10,06 m³ gas per m² GO vloeroppervlak komt.
We kijken daar naar rechts en lezen de omrekenuren af, in dit geval 1650 uur.
 

We hebben 1299 m³ gas per jaar verbruik voor verwarming.
Dit moeten we vermenigvuldigen met 8,8 (netto energie inhoud kWh per m³ gas) = (1299x8,8) = 11431 kWh (afgerond)
Nu delen we deze benodigde 11.431 kWh voor verwarmen door de 1650 vollasturen.
11431 : 1650 = 6,92 kW, dit wordt de op te stellen warmtepompcapaciteit voor verwarming.

Tapwater:

Volgens onderstaande tabel,  ISSO / SWK / Woningborg,  komen de 3 personen uit ons voorbeeld, met één bad in huis, op een boilerinhoud van 203 liter.  We kiezen een boiler van 200 liter en zien dat dit een bijtelling op het vermogen geeft (ISSO) van 0,87 kW.

De capaciteit van de warmtepomp wordt dus 6,92 kW + 0,87 kW = 7,79 kW

afgerond is dat 8 kW op te stellen vermogen/capaciteit!

Wat is de besparing per jaar in energiekosten verbruik bij een warmtepomp ?

We blijven dit voorbeeld van deze pagina volgen (gebruik uw eigen cijfers ernaast)
Stel dat 1 kWh elektra € 0,40 kost en 1m³ aardgas € 1,40 (gebruik ook hier uw eigen cijfers).

Onze gasketel verbruikte gemiddeld 1599 m³ gas per jaar.
1599 m³ x € 1,4 = € 2239 per jaar.

We kopen een warmtepomp met een SPF/SCOP van 4,5 voor verwarming en 2,5 voor tapwater.

Voor verwarming hebben we 11431 kWh nodig (boven berekend) : SPF van 4,5 =
11431 : 4,5 =2540  kWh

Voor tapwater kwamen we op 300 m³ gas per jaar,  dit geeft (300 x 8,8 energie inhoud in kWh) = 2640 kWh
Voor tapwater is het SPF 2,5, dat geeft dus :  2640 kWh : 2,5 = 1056 kWh elektra verbruik
We tellen ze nu op:  2540 kWh + 1056 kWh = 3596 kWh per jaar verbruik met een warmtepomp.
3596 kWh x € 0,40 = afgerond € 1438,- per jaar.

We besparen dus per jaar aan energiekosten:
Eerst met gas € 2239 minus nu met elektra € 1438 = € 801,- per jaar.

Extra besparing zou kunnen zijn:  Gratis stroom van PV panelen en geen vastrecht meer voor de gasaansluiting.

- Vanaf 2021 wordt de gasmeter kostenloos verwijderd -

Besparing in %:   801 : 2239 =  35 % besparing op de energiekosten per jaar.